Naukowiec pracujący w Belgii, dowiaduje się, że „jego” biblioteka uniwersytecka nie posiada w swoich zbiorach artykułu, który chce przeczytać. Mają go uniwersytety w Holandii i Francji, ale zgodnie z prawem autorskim nie może zgłosić się do nich o udostępnienie artykułu dla swoich badań, gdyż prawo autorskie działa terytorialnie, musi mu wystarczyć to, co w Belgii…
Cyfrowe dane dotyczące historii naszego kontynentu, zgodnie z prawem autorskim, muszą być przechowywane w narodowych „magazynach”, wspólne przechowywanie informacji np. pomiędzy Estonią, Łotwą i Litwą (prawdziwy przykład) nie jest zgodne z prawem bez zgody… milionów indywidualnych posiadaczy praw autorskich.
Analizy danych „międzynarodowych” udostępniane w Internecie np. za pośrednictwem płatnych periodyków są niezgodne z prawem, powinniśmy je czytać tylko na terytorium, na którym są chronione.
To przykłady z listu, jaki skierowało do mnie Stowarzyszenie Naukowych Bibliotek Europejskich LIBER, zrzeszające biblioteki uniwersyteckie oraz narodowe z ponad 40 krajów Europy, łącznie 400 instytucji edukacyjnych i naukowych.
Zdobywanie i rozpowszechnianie wiedzy w społeczeństwie informacyjnym jest podstawą sukcesu gospodarczego naszego kontynentu. Korzyści ekonomiczne z dobrze wyedukowanych pracowników, nowatorskich badań naukowych oraz wymiany wiedzy pomiędzy uniwersytetami i przedsiębiorstwami są ewidentne. Fundamentalne znaczenie dla tych działań ma dostęp naukowców do informacji, od niego zależy innowacyjność i kreatywność naszego społeczeństwa.
Sęk w tym, że obecne procedury związane z prawem autorskim, nie są dostosowane lub działają słabo, jeśli w ogóle, w środowisku cyfrowym, co zdaniem LIBER utrudnia wzrost innowacyjności…
Ponadto Europejska Dyrektywa o Prawie Autorskim regulująca tylko niekomercyjne cele badawcze, wyklucza praktycznie transfer wiedzy z uniwersytetów do sektora przemysłu prywatnego. Europejskie firmy nie mogą w tym względzie mierzyć się ze swoimi amerykańskimi konkurentami, którzy korzystają z bardziej elastycznych regulacji istniejących za oceanem.
W Parlamencie Europejskim rozpoczęły się prace nad harmonizacją prawa własności intelektualnej, szczególnie związanego z tzw. jednolitym rynkiem cyfrowym, który w UE nie istnieje… Pojawia się wiele ciekawych przykładów i propozycji, które być może rozwiążą ten blokujący nasze gospodarki „autorski” problem.
Z pozdrowieniami z Parlamentu Europejskiego
Lidia Geringer de Oedenberg
-
Biuletyn
